قالی بافبی

فرش پازيريك اولین فرش کشف شده

در ادامه قسمت قبلی…

بنابر نظريه يكي از پژوهشگران معروف به نام «ديماند» در فرش پازيريك تركيبي از طرح هاي آشوري و هخامنشي و سكائي بكار رفته ا ست. او نيز مانند ردنكو به اعتقاد داشت که منشاء و مبدا این فرش،ایران است.افراد و پژوهشگران زیادی در این باره اظهار نظر کردند از جمله این صاحب نظران در زمینه باستانی و این فن اولريخ شورمان است که با تاکید و به صورت مصمم منشاء این فرش آذربایجان است و در آنجا بافته شده است اما برخلاف این نظریه ها،یان بنت معتقد است که با توجه به فاصله زیاد بین محل کشف این فرش و مرز های ایران که بالغ بر۳۵۰۰کیلومتر است ؛احتمال اینکه این فرش کار بافندگان ایرانی باشد  خیلی ضعیف است و به طور قاطعانه در کتاب خود تحت عنوان قالیچه ها و قالی های جهان ، مهد و منشا این هنر را در شرق آسیا و در میان اقوام مغول معرفی میکند که سپس از آنجا به قسمت های  غربی آسیا و از جمله ایران رسیده است.

پروفسور ردنکو به دنبال کاوش های خود مدتی بعد تخته فرش دیگری را در فاصله ۱۸۰ کیلومتری پازیریک در مکانی به نام باسادار کشف کرد،این فرش بافت ظریف تری نسبت به فرش پازریک داشت.البته نکته ای که بسیار قابل توجه است کشف یک باستان شناس روسی به نام کوزلف در ناحیه ای به نام نئین اولا واقع در سیبری بود وی تکه هایی از یک فرش ضخیم  را یافته بود که تاریخ بافت آن را بعداز فرش پازیریک تخمین زده اند و آنرا به دوره هخا منشیان منتسب نموده اند.

اسناد تاریخی نشان میدهد که قالی بافی در دوران ساسانیان رونق بسیار داشته که از جمله اسناد مربوط به این گفته سالنامه چینی سوئس سو مربوط به سال های ۵۹۰ تا ۶۱۷ میلادی است و دیگر شواهد تایید مجدد این گفته  تاریخ طبری است که به بیان فرش بهار خسرو میپردازد.در بخش بعدی به شرح این گفته می پردازیم.

فرش ابریشم کرباسی[مرکز تولید و فروش فرش ابریشم قم و فرش اصفهان]

کشف اولین فرش

در قسمت قبل اندکی در باره تاریخچه فرش بافی سخن گفتیم در این پست به ادامه این مبحث میپردازیم.

پژوهشگران اروپایی مدت ها بر فرضیه خود که منشاء قالی بافی تمدن های باستانی مصر و اور بوده است تاکید میکردند تا اینکه اولین فرش به نام پازیریک در کوه های سیبری  توسط پروفسور رودنکو در سال ۱۹۴۹ کشف شد و فرضیه ها و نظریات قبلی را باطل کرد و با توجه به این نمونه عملی ،مهد قالی بافی از سواحل رود نیل و دجله و فرات، به آسیای مرکزی تغییر مکان داد و نشان داد  که مهد هنر قالی بافی ،کشور عزیزمان ایران بوده است.

کشف اولین فرش در سال۱۹۴۹

پروفسور ردنکو این قطعه فرش گره دار را که در اصل به عنوان پوشش اسب به کار میرفته است را در قبر های مستور از یخ چادرنشینان صحراگرد در محلی به نام پازیریک واقع در ۸۰ کیلومتری مرز مغولستان در میان کوه های آلتائی کشف کرد،این فرش که قدمت آن به ۲۵۰۰ سال قبل میلاد می رسد در ابعاد دو متر در یک مترو هشتادوسه سانتی متر و در ۳۶۰۰ گره در دسیمتر مربع و در رنگ قهوه ای و سبز روشن یافت.حاشیه ها این فرش شباهت فراوانی به شکل های متداول در دوره هخامنشیان و نقش های تخت جمشید دارد و بی تردید میتوان منشا گرفته از این عصرو مکان باشد،در زمینه مرکزی آن نیز تصاویر ستاره هایی چهار پره ای ،شبیه شکل های منعکس شده بر روی اشیاء کشف شده در لرستان است.تصویر این فرش را در بالا می بینید.

درباره سابقه تارخي اين فرش با اهميت، كه در موزه «آرميتاژ» لنين گراد  واقع در سنپترزبورک روسیه نگهداري مي شود پرفسور ردنكو  در این باره معتقد است كه این فرش ،در زمان مادها و يا پارت هاي قديمي بافته شده است.بنابر نظريه يكي از پژوهشگران معروف به نام «ديماند» در فرش پازيريك تركيبي از طرح هاي آشوري و هخامنشي و سكائي بكار رفته ا ست. او نيز مانند ردنكو…..(ادامه در بخش بعد)

فرش ابریشم کرباسی[مرکز تولید و فروش فرش ابریشم قم و فرش اصفهان]

قالی بافی

در مورد تاریخ پیدایش این هنر اطلاعات دقیقی وجود ندارد ،اما با توجه به آثاری که از گذشته باقی مانده است و نیز باتوجه به کشفیات بشر ؛این هنر نتیجه ی هنر هایی مانند سبد بافی،نمد بافی ،زیلو بافی ، جا جیم بافی و گلیم بافی  است که جهت گیری  این هنر ها  قدمی به سوی  پیدایش قالی بافی بوده است.اگر به نخستین فرش ها نظری بیفکنیم میتوانیم ویژگی هایی چون  طرح های ساده و ابتدایی و شکسته که عمدتا ذهنی بافت بوده است را دریابیم،که معمولا با توجه به عصر خود ،این گونه نیز پیش بینی میشده است و این فرش های ساده بیشتر جنبه استفاده روزمره داشته اند.

تاریخچه هنر قالی بافی

با وجود  اطلاعات کم در زمینه پیدایش هنر قالی بافی؛اما در باره نخستین فرش های گره دار جهان و تاریخ و محل بافت آن ها دانسته های کمی داریم که آن نیز بیشتر در حد ،حدس وگمان و فرضیه است.پژوهشگران اروپایی در گذشته در اثر تحقیقات خود به این نتیجه رسیده بودند که تمدن های باستانی مصر و اور منشا و گهواره فرش بافی جهان بوده اند و شواهدی برای اثبات این مدعا  در اختیار داشتند؛از جمله این شواهد؛ فصل هجرت ،کتاب تورات،که در این فصل گفته شده است که قوم بنی اسرائیل جهت آرایش و زیبایی خیمه ها و استفاده از قالی سخن می گفته اند و همچنین ستون یاد بودی از شلما نصر دوم آشوری که در آن نقش دو تخته فرش با ریشه های بلند حکاکی شده است؛اما همانطور که گفته شد این مدعا براساس فرضیه و حدس وگمان بوده است و از اصالت کمتری برخوردار بوده است و  بیشتر بر مبنای گفتاری استوار بوده است تا اشاره بر نمونه ای فرش حقیقی  غیر از نقش سنگی آن.

این پژوهشگران مدت ها بر این فرضیه خود تاکید میکردند تا اینکه…..(ادامه در بخش بعد)

فرش ابریشم کرباسی[مرکز تولید و فروش فرش ابریشم قم و فرش اصفهان]